This post talks about neonatal jaundice and answers the question about what to do if your baby has jaundice and “navjata balala kavil aslyas kay karave?” and ” navjat balachi kavil” etc
Table of content
Neonatal Jaundice (नवजात बाळांमध्ये कावीळ) – माहिती
✅ काय आहे कावीळ?
नवजात बाळाची कावीळ ही बाळाच्या त्वचेचा आणि डोळ्यांचा रंग पिवळसर दिसण्याने ओळखली जाते. हे बिलरुबिन (bilirubin) नावाच्या द्रव्याच्या शरीरातील प्रमाण वाढल्यामुळे होते.
💡 बिलरुबिन काय आहे?
बिलरुबिन हा एक पिवळसर पदार्थ आहे जो शरीरातील जुन्या लाल रक्त पेशींच्या विघटनाने तयार होतो. हे यकृत (liver) द्वारे शरीराबाहेर टाकले जाते. पण नवजात बाळांचे यकृत पूर्णपणे विकसित नसल्यामुळे हे बिलरुबिन बाहेर टाकायला वेळ लागतो — त्यामुळे कावीळ होते.
📊 कावीळ किती बाळांना होते?
- अंदाजे 60-70% नवजात बाळांना जन्मानंतर काही दिवसांत कावीळ होते.
- ही नैसर्गिक आणि सामान्य प्रक्रिया असते.
⏰ कधी दिसते?
- सामान्यतः बाळाच्या जन्मानंतर दुसऱ्या ते पाचव्या दिवशी कावीळची लक्षणं दिसतात.
- बाळ वेळेपूर्वी (preterm) असेल, तर अधिक शक्यता असते.
🧪 लक्षणं कोणती?
- त्वचा व डोळ्यांची पांढरी भाग पिवळसर होणे
- बाळ खूप झोपणे किंवा खाण्यात कमी रस
- फार गंभीर अवस्थेत – बाळ सुस्त होणे, रडताना आवाज बदलणे
👩⚕️ उपचार काय आहेत?
- सामान्य कावीळ – घरगुती काळजी:
- भरपूर स्तनपान द्या
- रोज 10-15 मिनिटे सकाळच्या सूर्यप्रकाशात ठेवा
- फोटोथेरपी (Phototherapy):
- विशेष निळ्या प्रकाशात बाळाला ठेवले जाते
- प्रकाश बिलरुबिनच्या रासायनिक रचनेत बदल करून त्याचे शरीरातून विसर्जन सुलभ करतो
- गंभीर परिस्थितीत:
- काहीवेळा रक्त संक्रमण (exchange transfusion) लागतो
⚠️ डॉक्टरांशी त्वरित संपर्क कधी साधावा?
- त्वचा खूपच पिवळसर होणे
- ताप, उलट्या, खूपच सुस्ती
- २ आठवड्यांनंतरही कावीळ न जाणे
🤱 आई-वडिलांसाठी सल्ला:
- घाबरू नका – ही सामान्य स्थिती आहे
- डॉक्टरांचे सल्ले काटेकोरपणे पाळा
- बाळाला स्तनपान सुरूच ठेवा – हे नैसर्गिक उपचार आहे
🌼 माझा अनुभव:
नवजात बाळाला कावीळ असण्याची शक्यता असते. साधारणपणे जन्माला येणाऱ्या 60 ते 70 टक्के मुलांना कावीळ ही असू शकते आणि जे अतिशय नॉर्मल आहे त्यामुळे अजिबात घाबरून जाऊ नका. Mostly आई आणि बाळाच्या blood group मधील difference मुळे बाळाला कावीळ होऊ शकते. ह्या व्यतिरिक्त इतर कारणे देखील असू शकतात ती तुम्हाला डॉक्टर सांगितलंच. पण घाबरून जाऊ नका. डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि काळजी घ्या.
नवजात बाळाची कावीळ ही त्याच्या शरीरातील वाढलेल्या बिलरुबीन मुळे होते. त्यामुळे बाळाचे डोळे आणि त्वचा पिवळसर दिसू लागते. साधारणपणे बाळाच्या जन्मानंतर दुसऱ्या किंवा तिसऱ्या दिवशी बाळाची कावीळ जाणवू शकते. तसं बाळ झाल्यानंतर साधारण तिसऱ्या किंवा चवथ्यादिवशी डॉक्टर बाळाची तपासणी करतात आणि बाळाला कावीळ असल्या नसल्याची खात्री करुन घेतात.
बऱ्याचदा बाळाची असणारी कावीळ सामान्य असते. त्यामुळे डॉक्टर औषधं लिहून देतात आणि रोज सकाळी 9च्या सुमारास 10 ते 15 मिनिटे ऊन द्यायला सांगतात. आणि बाळाच्या स्तनपानाची काळजी घेण्यास सांगतात.
जर थोडी अधिक प्रमाणात असल्यास फोटोथेरपीचे उपचार केले जातात.बाळाला डॉक्टरांच्या देखरेखी खाली एका विशिष्ट प्रकारच्या प्रकाशात ठेवले जाते जेणेकरून त्याचे बिलरुबीनचे प्रमाण कमी होईल.
घाबरू नका.मी ही ह्या अनुभवातून गेले आहे.आपली पहिली वेळ असेल तर आपण घाबरतो. पण ह्यात काळजी करण्याचे फारसे कारण नाही. नवजात बाळांना कावीळ होणे हे सामान्य आहे. आपण वैद्यकीय सल्ला घेऊन उपचार केले आणि काळजी घेतली तर ही कावीळ सहज बरी होते.तेव्हा डॉक्टरांना follow करा. आणि बाळाची काळजी घ्या.
🤱 आईपणाचा सल्ला:
आई होणं ही एक सुंदर, पण खूप जबाबदारीची गोष्ट आहे. प्रत्येक क्षण नवीन असतो, आणि अनेक वेळा मनात भीती, चिंता आणि अनिश्चितता असते – विशेषतः बाळाला काही त्रास झाल्यास. पण लक्षात ठेवा, तुम्ही एक उत्तम आई आहात.
- घाबरू नका – नवजात कावीळ ही सामान्य बाब आहे.
- डॉक्टरांवर विश्वास ठेवा आणि सल्ला वेळेवर घ्या.
- बाळाला भरपूर स्तनपान द्या – हे त्याच्या आरोग्यासाठी अमृतासारखं आहे.
- स्वतःची देखील काळजी घ्या – कारण आनंदी आई म्हणजे आनंदी बाळ.
- सल्ले खूप मिळतील, पण तुमच्या अंतःकरणाचा आवाज ऐका.
तुम्हाला पडणारे प्रश्न आणि प्रतिक्रिया तुम्ही मला email करु शकता.
Email id👉aaipanblog2@gmail.com
संदर्भ हे विश्वासार्हतेचं प्रतीक!
healthline.com “Understanding Newborn Jaundice”
ClevelandClinic.com “Jaundice in Newborns”
📌 अस्वीकरण (Disclaimer):
वरील लेखात दिलेली माहिती ही माझ्या वैयक्तिक अनुभवावर व विश्वसनीय स्त्रोतांवर आधारित आहे. कोणताही वैद्यकीय सल्ला डॉक्टरांच्या मार्गदर्शनाखेरीज घेऊ नये. बाळाच्या आरोग्याशी संबंधित कोणतीही समस्या असल्यास कृपया आपल्या बालरोग तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.
🌼 माझ्या शिफारसी – नवजात बाळाची काळजी घेण्यासाठी उपयुक्त वस्तू
या पोस्टमध्ये काही affiliate लिंक्स दिल्या आहेत. तुम्ही त्या लिंक्सवरून खरेदी केल्यास मला थोडं कमीशन मिळू शकतं, पण तुमच्यावर त्याचा कोणताही अतिरिक्त खर्च होणार नाही.
- 👶 नवजात बाळासाठी डायपर्स (umbilical cord कट असलेले)
– सौम्य आणि त्वचेसाठी सुरक्षित - 🧴 बाळासाठी कोमल बॉडी लोशन किंवा क्रीम
– त्वचेला ओलसर ठेवण्यासाठी - ☀️ सॉफ्ट टॉवेल किंवा कापडी अंगोळीची चादर
– सकाळच्या ऊन्हासाठी वापरण्यासाठी - 🍼 ब्रेस्टफीडिंगसाठी मदत करणारे प्रॉडक्ट्स
– नर्सिंग पिलो, निप्पल क्रीम, ब्रा - 📖 आई-बाबांसाठी मार्गदर्शक पुस्तकं
– “पहिलं वर्ष – बाळाची काळजी” सारखी उपयुक्त पुस्तके - 🌿 हर्बल मसाज तेल
– डॉक्टरांचा सल्ला घेऊन वापरावे
